Middelpunt van een bizarre wereld

Omdat het Marconiplein voor mij de verbindende schakel vormt met de buitenwereld, wanneer ik met de metro reis - hetgeen nogal eens voor komt -, ken ik de omgeving behoorlijk goed. Ik sta er vaak genoeg te wachten of besluit juist om mijn weg wandelend te vervolgen. Als geen ander weet ik dus dat het Marconiplein op het eerste gezicht het meest onaantrekkelijke plein is dat je kunt bedenken. Eigenlijk is het niet eens een plein.

Maar wanneer je er langer naar kijkt, valt vooral op hoeveel verschillende werelden hier samenkomen. En dát is ook direct wat deze plaats zo bijzonder maakt. Het Rotterdamse Marconiplein vormt het middelpunt van een bizarre wereld, met het metrostation als de verbindende schakel. Een plek waar je junks en thuislozen ziet wachten op dezelfde metro als Turkse huismoeders, gestresste zakenmannen en vrouwen in mantelpakjes, op gympen.

Het metrostation grenst bijvoorbeeld aan het meest duistere deel van Spangen, waar nog altijd talloze dichtgetimmerde woningen het uitzicht ontsieren. Op de dijk hangen junks in de berm. Af en toe is er een kleine schermutseling. Zeker in de zomer zie ik nog wel eens een half ontkleedde verslaafde met de armen in de lucht, luid schreeuwend voor een andere junk op de vlucht slaan. In de winter is het vanzelfsprekend rustiger.

Naar het zuidoosten loopt de Schiedamseweg. Het toonbeeld van een winkelstraat nieuwe stijl. De islamitische slager is er naast Bas van der Heijden gevestigd en de belhuizen zijn flink in opkomst. Het is er altijd druk. Op de kop van de Schiedamseweg staat een merkwaardig modern gebouw. De ING Bank is er geloof ik gevestigd. Het pand is rond en opgebouwd uit spiegelend glas en heeft volstrekt geen samenhang met de rest van de buurt.

Datzelfde geldt voor de drie kantoorkolossen die in meer zuidelijke richting het Marconiplein markeren. Wanneer je over de A13 vanuit Delft in de richting Rotterdam rijdt, is goed te zien hoe deze enorme gebouwen volledig in het niets lijken te staan. Ze lijken weggedreven van de hoogbouwconcentratie in het centrum en vormen een vreemd soort kantoorenclave. Iedere ochtend spuugt het metrostation de duizenden medewerkers uit, die iedere middag in omgekeerde richting weer verdwijnen.

Achter de wolkenkrabbers van het Marconiplein doemt de haven op. Vooral fruit wordt hier verladen. Het vervolgt meest per vrachtwagen z'n weg. De treinrails die over het plein richting de kades lopen, worden nauwelijks nog gebruikt. Het rangeerterrein - tussen het politiebureau en het Hindoestaanse partycentrum - ligt langzaam weg te roesten. Ook de tippelzone heeft z'n langste tijd gehad en moet volgend jaar verdwijnen. Nu wordt me nog wel eens toegesist: "Pijpen?"

Richting het westen loopt de Schiedamsedijk. Die komt uit op de Koemarkt. Beneden langs de dijk ligt het Witte Dorp, dat overigens al lang niet wit meer is. De oude gepleisterde huizen zijn jaren geleden al vervangen door degelijke nieuwbouw met dubbele beglazing. Ik kan me de aanblik van het oorspronkelijke 'dorp' overigens nog goed herinneren. Sereen wit was het inderdaad.

Maar het mooiste fenomeen van het Marconiplein is toch wel 'Oom's'. Het rijtje panden tussen de Mathenesserdijk en de Mathenesserweg is inmiddels volledig in zijn bezit. Hij runt er 'Oom's Bakker', 'Oom's Slijter' - voorheen 'Oom's Koopjesmarkt' - en de aloude 'Oom's Supermarkt'. Bij de laatste koop ik regelmatig Red Bull. Oom, een forse Turk van een jaar of veertig, zit er zelf achter de kassa.

Terwijl ik mijn blikje afreken, verkoopt hij vier losse sigaretten aan een junk. Een Oost-Europees meisje komt binnen. Ze flirt met Oom en schurkt zich vervolgens een kort moment vleiend tegen hem aan. Hij lacht nonchalant. Later zie ik hem in zijn protserige mintgroene Mercedes voorbij rijden.