Idioot besluit over playlist Radio 2

Ik vind mijzelf bepaald niet activistisch en ik loop al helemaal niet te koop met mijn politieke voorkeuren. Dat vind ik ook niet kies, gezien de publieke rol die ik in veel gevallen speel. Als voice-over van een nieuwsprogramma, maar zeker ook als radiomaker behoor je in mijn visie een neutraal profiel te hebben als het gaat over links, rechts of recht door zee. Juist daarom wil ik nu wel van me laten horen.

De Tweede Kamer heeft een motie aangenomen waarmee Radio 2 wordt gedwongen om minimaal 35 procent Nederlands product te draaien. Ik vind het ronduit schandalig dat de politiek meent zich met de inhoudelijkheid van de publieke omroep te kunnen bemoeien. Los van het feit dat het managen van een radiozender een vak is, is het eng als politieke partijen directe macht uitoefenen op het eindproduct van media. Publiek of niet.

Tot nu toe beperkte het commentaar zich tot algemene termen als 'linkse kerk', wanneer in Den Haag het ongenoegen werd geuit over de aanpak in Hilversum. Dat mag. Ook de baas van de NPO zelf, Henk Hagoort, liet zich in het verleden vergelijkbaar uit. Hij kwalificeerde de toenmalige actualiteitenrubrieken als 'drie keer De Volkskrant'. Je kunt in dat soort termen met elkaar sparren. Daar is helemaal niets mis mee. Een heel ander verhaal wordt het als de politiek gaat ingrijpen.

Het lijkt in dit geval misschien onschuldig. Iets meer Nederlandse muziek draaien, hoe erg is dat? Maar wat is de volgende stap? Instemmen met deze bemoeienis, betekent instemmen met een glijdende schaal. Bepaalt Den Haag straks de uiterste houdbaarheidsdatum van Sacha de Boer? Moet Een Vandaag voor uitzending het draaiboek overleggen? Kan de coalitie ingrijpen als er bij Nieuwsuur onwelgevallig dreigt te worden bericht over een bewindspersoon?

We kijken allemaal met lede ogen naar Italië, waar Silvio Berlusconi er in is geslaagd om zowel de publieke als de commerciële omroepen volledig naar zijn hand te zetten. We hebben allerlei uitgesproken meningen over landen waar een gebrek is aan persvrijheid. We gaan naar Afghanistan om daar democratie te brengen. Dat valt mijns inziens allemaal niet te rijmen met een idioot en in potentie zelfs gevaarlijk besluit over de playlist van Radio 2.

De media is een zelfregulerende bedrijfstak en moet dat blijven. Radio 2 was bij de laatste meting van de luistercijfers bovendien de derde zender van Nederland met een marktaandeel van 9,6 procent en hoeft alleen 3FM en Radio 538 voor zich te dulden. Daaraan mag je op z’n minst de conclusie verbinden dat de luisteraars van Radio 2 erg tevreden zijn. Het station floreert en er is dus ook vanuit dat perspectief geen enkele reden voor politieke actie.

Tenslotte benadeelt Den Haag met de aanname van de motie vandaag het in Nederlands product gespecialiseerde radiostation 100%NL. Een station dat nota bene is ontstaan doordat de politiek het destijds al niet kon laten met zogenoemde geclausuleerde FM-kavels enige invloed uit te oefenen op hetgeen er in de ether te horen is. Feitelijk worden publieke kavels vanaf vandaag dus ook geclausuleerd en dat is oneerlijk. Je kunt niet tijdens de wedstrijd de spelregels veranderen.

De laatste jaren heb ik als stem van Hart van Nederland en Shownieuws, als radiomaker bij Decibel en als nieuwslezer bij het ANP voor commerciële media gewerkt. Maar mijn carrière begon ooit als presentator bij de publieke NCRV. Ook toen al nam ik de instandhouding van mijn neutrale profiel bijzonder serieus. Met terugwerkende kracht verlang ik alleen al op grond daarvan dat Den Haag zich bij wijze van tegenprestatie niet mengt in de afwegingen die Hilversum maakt.

In een volwassen democratie houdt de politiek zich verre van inhoudelijke bemoeienis met de media. Als we toestaan dat dit principe wordt losgelaten, is het einde zoek.

Gewoon met de billen bloot

"Is het een cadeautje?" informeerde de jongen op het toontje van iemand die de vraag al honderdduizend keer had gesteld. Ik twijfelde. Een snelle blik over mijn schouder leerde dat ik de enige was bij de kassa. Ik hoefde me niet bezwaard te voelen omdat ik andere mensen ophield. Waarom zou het geen cadeautje zijn? Ik kon het verpakkingsmateriaal thuis bij het oud papier voegen, vanuit milieuperspectief een goede 'second best'. De jongen zou bovendien de mogelijkheid hebben om zijn inpakvaardigheden te etaleren en zelf zou ik er op staan als iemand die de creativiteit bevordert van één of meerdere kinderen in zijn directe omgeving. Ik mijmerde over de vraag of het dan een verjaardagspresentje zou zijn. De beloning voor het behalen van een veterstrikdiploma misschien? Hoe oud moest je eigenlijk zijn om dit leuk te vinden? Vanuit mijn ooghoek loerde ik naar het kleinood dat op de counter voor me lag, in de hoop dat er een leeftijdsindicatie op het etiket zou staan. Helaas.

De vraag hing nog altijd tussen ons in. Was het nou een cadeautje of niet? De jongen keek me verwachtingsvol aan, terwijl iets van opkomend ongeduld in de uitdrukking op zijn gezicht begin door te werken. Ik schraapte mijn keel en besloot tegelijk niet kinderachtig te willen zijn. Gewoon met de billen bloot, niets om je voor te schamen, hield ik mezelf in gedachten voor. Dus haalde ik nog eens diep adem, om vervolgens te bekennen: "Nee hoor, ik ga er zelf mee aan de slag." De jongen grinnikte. Even vroeg ik me af wat voor lachje het precies was. Bevreemding? Medelijden? Hij boog zijn hoofd iets in mijn richting en reageerde: "Ik doe het ook hoor!" Ah, het was een lachje van herkenning dus. "Heerlijk rustgevend," voegde hij toe. Of ik wel een plastic zakje wilde? "Doe maar," zei ik, want misschien was niet iedereen zo ruimdenkend als deze jongeling en ik moest tenslotte toch weer de straat op. We rekenden af en ik bedankte hem hartelijk, terwijl ik het felgele tasje in ontvangst nam.

Een felgeel tasje van Intertoys. Met daarin een doos waterverf. Terwijl ik de winkel verliet, keek ik nog even schichtig om me heen.